Peelingi to kontrolowane złuszczanie naskórka i skóry na różnej głębokości pod wpływem działania substancji chemicznych lub biologicznych. W zależności od głębokości działania peelingi działają powierzchownie w obrębie naskórka a także średnio głęboko i głęboko sięgając do skóry właściwej. Obecnie peelingi to jedne z metod, które skutecznie radzą sobie w walce z trądzikiem w rożnej postaci, przebarwieniami, bliznami, rozszerzonymi porami czy tez zmianami powstałymi na skutek procesu starzenia.
Mechanizm działania kwasów o słabym stężeniu polega na stopniowym poluzowaniu wiązań między komórkami w warstwie rogowej, co sprawia, że komórki odrywają się od górnej warstwy naskórka. Równocześnie następuje rozluźnienie całej struktury międzykomórkowego cementu.
Wyższe stężenia kwasów stosuje się w postaci peelingów chemicznych, które stanowią bodziec do tworzenia się nowych komórek. Wyższe stężenia prowadzą do koagulacji protein wraz z uwolnieniem aminokwasów i wytraceniem soli, co powoduje w zależności od preparatu efekt chwilowego zbielenia skóry. Skóra po nałożeniu kwasu peelingujacego reaguje dwuetapowo. W sytuacji zastosowania kwasów o wyższym stężeniu najpierw następuje koagulacja objawiająca się mrowieniem. Ustępuje po kilkunastu minutach od nałożenia preparatu. Drugim etapem jest stan zapalny objawiający się świądem i zaczerwienieniem. Potem następuje złuszczanie naskórka, które w zależności od głębokości użytego kwasu trwa od 4 do 14 dni. Naskórek może schodzić płatami lub fragmentami, gdy zostaną usunięte wszystkie martwe komórki następuje nowotworzenie się naczyń krwionośnych oraz wzmaga się regeneracja skóry objawiająca się zaczerwienieniem i czasami również obrzękiem. Ostatnim etapem jest przemodelowanie kolagenu, co skutkuje spłyceniem zmarszczek regeneracją skóry. Dodatkowo kwasy hamują działanie enzymu terozynanzy, odpowiedzialnego za powstanie melaniny, wpływając w ten sposób na pigmentacje skóry. Kwasy stosowane w peelingach działają bezpośrednio nie tylko na korneocyty, ale również na fibroblasty skóry właściwej, pobudzając je do produkcji kolagenu i kwasu hialuronowego. Dzięki temu następuje spłycenie zmarszczek i wyraźny wzrost nawilżenia skóry. Kwasy oddziałują również na cement międzykomórkowy, przyspieszając wytwarzanie glikozaminoglikanów. Pobudzają aktywność naskórkowych i skórnych czynników wzrostu. Po regularnym czasie stosowania peelingów chemicznych zwiększa się grubość naskórka i skóry właściwej nawet do 25%, a także poprawia się jakość włókien elastynowych.
Głębokość złuszczania można regulować stosując kwasy o różnej sile działania, która zależy od pH oraz pKa kwasu, czyli pH, w którym ilość wolnego kwasu i soli są równoważne. pKa oznacza moc działania czystego kwasu. Im niższe jest pH tym kwas zadziała silniej. Jeśli pH jest mniejsze od pKa a w recepturze dominuje forma kwasu to moc peelingu jest większa. Na głębokość złuszczania wpływa również stężenie kwasu oraz forma podania. W przypadku roztworu alkoholowego kwasu głębokość peelingu związana jest z ilością nałożonych warstw. Jeśli peeling występuje w formie żelowej to głębokość penetracji będzie zależała do czasu ekspozycji na skórze. Dobór peelingu zależy przede wszystkim od fototypu skóry, jej rodzaju oraz występujących na niej problemów. Peelingi powierzchowne polecane są w celu odświeżenia skóry, przywrócenia jej blasku i zdrowego wyglądu. Sprawdzają się np. przy skórze tłustej, ze skłonnością do wydzielania nadmiernej ilości serum. U osób z trądzikiem, zaburzeniami pigmentacji skóry, plamami soczewicowatymi, piegami czy przebarwieniami różnego pochodzenia oraz zmarszczkami, rozszerzonymi porami, rogowaceniem posłonecznym i łojotokowym lepiej będą się sprawdzać peelingi średnio głębokie. Peelingi głębokie znajdują zaś zastosowanie w przypadku skór z bliznami po trądzikowymi czy głębokimi zmarszczkami.
Warto pamiętać o powyższych kwestiach, jeśli planujesz zastosowanie kwasu w domu. Tak jak wyżej wspomniałam działanie i efekt nie zależy jedynie od wysokiego stężenia kwasu, ale również od pKa i jeszcze kilku innych czynników, dlatego specjalistyczne peelingi chemiczne wymagają odpowiedniej wiedzy, diagnozy skóry, wyeliminowania przeciwwskazań jak i przygotowania skóry do zabiegu czy pielęgnacji po zabiegowej i w związku produkty te dostępne są jedynie dla profesjonalistów. Zastosowanie peelingu na własna rękę, często powoduje skutki uboczne takiej jak poparzenia, podrażnienia czy długotrwałe uszkodzenia skóry a w tym również blizny, które nie jednokrotnie na skutek nie właściwego zastosowania peelingów chemicznych w warunkach domowych były przeze mnie usuwane.